زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

تعدد نفخ صور (قرآن)





نفخ، به معناى دمیدن،
[۲] لغت نامه، ج ۱۳، ص ۲۰۰۰۵ «نفخ».
خارج كردن باد از داخل -چيزى‌- به طور محكم است‌ و صور به معناى شاخى است كه در آن دميده مى‌شود . در اصطلاح متكلّمان و فلاسفه اسلامی نفخ صور عبارت است‌ از افاضه روح و انشاء حیات، و افاضه دوم حق است كه موجب بعث و حشر اجساد است در نشأت‌ عاليه اخرويه‌ ، نيز گفته شده مقصود از آن شاخى است كه در آن دميده مى‌شود و خداوند متعال آن‌را سبب بازگشت صورتها و ارواح نسبت به جسم‌هاى‌شان مى‌كند دميدن در صور، از اشراط الساعة و علامت حتمى قیامت است‌
[۷] دانشنامه قرآن و قرآن پژوهى، ج ۲، ص ۱۳۸۶، «صوراسرافيل»
. در این مقاله آیات مرتبط با تعدد نفخ صور معرفی می‌شوند.


۱ - دو بار دمیدن در صور



پديد آمدن قیامت، با دميدن دو بار در صور:
۱. لا يَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَكْبَرُ وَ تَتَلَقَّاهُمُ الْمَلائِكَةُ هذا يَوْمُكُمُ الَّذِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ‌. از پيامبر صلى الله عليه و آله در معناى آيه پرسيدند، فرمود: يك صیحه بر مردم زده مى‌شود و مرده‌اى نمى‌ماند مگر كه زنده مى‌شود و زنده‌اى نمى‌ماند مگر كه مى‌ميرد جز آنچه را كه خدا بخواهد، سپس صيحه‌اى ديگر بر آنان زده مى‌شود. آنان‌كه مرده‌اند زنده شده همگى به صف كشيده خواهندشد.
۲. وَ يَقُولُونَ مَتى‌ هذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ‌ ما يَنْظُرُونَ إِلَّا صَيْحَةً واحِدَةً تَأْخُذُهُمْ وَ هُمْ يَخِصِّمُونَ‌ فَلا يَسْتَطِيعُونَ تَوْصِيَةً وَ لا إِلى‌ أَهْلِهِمْ يَرْجِعُونَ‌ وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلى‌ رَبِّهِمْ يَنْسِلُونَ‌ قالُوا يا وَيْلَنا مَنْ بَعَثَنا مِنْ مَرْقَدِنا هذا ما وَعَدَ الرَّحْمنُ وَ صَدَقَ الْمُرْسَلُونَ‌ إِنْ كانَتْ إِلَّا صَيْحَةً واحِدَةً فَإِذا هُمْ جَمِيعٌ لَدَيْنا مُحْضَرُونَ‌ فَالْيَوْمَ لا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئاً وَ لا تُجْزَوْنَ إِلَّا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ.
۳. وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ مَنْ فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَنْ شاءَ اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرى‌ فَإِذا هُمْ قِيامٌ يَنْظُرُونَ.
۴. يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ قُلُوبٌ يَوْمَئِذٍ واجِفَةٌ أَبْصارُها خاشِعَةٌ يَقُولُونَ أَ إِنَّا لَمَرْدُودُونَ فِي الْحافِرَةِ أَ إِذا كُنَّا عِظاماً نَخِرَةً قالُوا تِلْكَ إِذاً كَرَّةٌ خاسِرَةٌ فَإِنَّما هِيَ زَجْرَةٌ واحِدَةٌ فَإِذا هُمْ بِالسَّاهِرَةِ. بنابر قولى، مقصود از «يوم ترجف الراجفه• تتبعها الرادفه» نفخ صور اول و دوم است.

۲ - وجود دو نفخ صور



وجود دو نفخ صور، براى اماته و احیا:
ويَومَ يُنفَخُ فِى الصّورِ فَفَزِعَ مَن فِى‌السَّموتِ ومَن فِى الارضِ الّا مَن شاءَ اللَّهُ وكُلٌّ اتَوهُ دخِرين.

۳ - سوگند الهی بر تعدد نفخ صور



سوگند خداوند به انواع ملائکه، براى تأكيد بر وجود نفخ صور اول و دوم در قيامت:
وَ النَّازِعاتِ غَرْقاً وَ النَّاشِطاتِ نَشْطاً وَ السَّابِحاتِ سَبْحاً فَالسَّابِقاتِ سَبْقاً فَالْمُدَبِّراتِ أَمْراً يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ . مقصود از «سابحات» و «سابقات»، ملائكه و «راجفه» نفخه اوّل، و «رادفه» نفخه دوم است.

۴ - فاصله میان نفخ صورها



وجود فاصله، ميان دو نفخ صور (زمان مرگ همه موجودات جهان و زنده شدن دوباره آنها):
وَ نُفِخَ فِي الصُّورِ فَصَعِقَ‌ ... ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرى‌ ....

۵ - پانویس


 
۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۵۰۰، «نفخ».    
۲. لغت نامه، ج ۱۳، ص ۲۰۰۰۵ «نفخ».
۳. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، ج ۷، ص ۹۵.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۶، ص ۷۶۶.    
۵. سجادی، جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج ۳، ص ۲۰۲۱، «نفخ صور»    
۶. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ۲۸۹، «صور».    
۷. دانشنامه قرآن و قرآن پژوهى، ج ۲، ص ۱۳۸۶، «صوراسرافيل»
۸. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۰۳.    
۹. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۳، ص ۴۶۱، ح ۱۸۰.    
۱۰. یس/سوره۳۶، آیات۴۸-۵۷.    
۱۱. زمر/سوره۳۹، آیه۶۸.    
۱۲. نازعات/سوره۷۹، آیات۶-۱۴.    
۱۳. زحیلی، وهبه، التفسیر المنیر، ج ۳۰، ص ۳۵.    
۱۴. نمل/سوره۲۷، آیه۸۷.    
۱۵. نازعات/سوره۷۹، آیات۱-۷.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۶۵۲.    
۱۷. زمر/سوره۳۹، آیه۶۸.    


۶ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۲۷۶، برگرفته از مقاله «تعدد نفخ صور».    


رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | نفخ صور




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.